Foto: Fresco´s in de Santa Caterina kerk
Piemonte is zo rijk aan authentieke plaatsen, juweeltjes van authenticiteit. Waarom vliegt de hele wereld naar Florence and Siena zonder aandacht te schenken aan zulke monumentale plaatsen als Casale Monferrato? Ook Piemonte bezit een ongeëvenaard kunstbezit maar helaas rijden de meeste cultuurgeïnteresseerden snel langs autoweg A26 richting het zuiden. Casale ligt strategisch op de noordoosthoek van het heuvelachtige Monferratogebied en langs de Po. De stad is vaak belegerd en verwoest maar altijd weer opgebouwd. De beroemde schrijver Umberto Eco (hier vlakbij geboren) citeert Casale in veel van zijn boeken: Ubertino di Casale, een historisch figuur komt voor in de Naam van de Roos, en zijn roman het Eiland van de Vorige Dag laat hij beginnen met Roberto de la Griva uit Casale. In Romeinse tijden heette het Vardacate, maar Casale werd vooral belangrijk in de Middeleeuwen toen het Monferrato´s hoofdstad werd. En er zijn dan ook een aantal Renaissance invloeden zichtbaar, maar de belangrijkste periode is de Barok. Een bezoek aan deze stad is absoluut de moeite waard. Het historische centrum bezit een aantal 17e eeuwse bezienswaardigheden maar bij nader onderzoek blijft er veel meer aan interessante cultuur te zijn. Het historische Casale bezit een hele serie interessante monumenten en kunstschatten.
Het Castello, een citadel gebouwd in vierkante vorm langs de rivier met torens op elke hoek, is gebouwd in de periode van de Paleologhische heersers (12e eeuw) en werd later verstevigd in de 15e eeuw toen Casale onder gezag kwam van de graven van Mantova en voortuderend werd bedreigd door andere staten uit de buurt. Tegenwoordig is het de zetel van de Enoteca Regionale van Monferrato en van diverse evenementen.
Foto: interieur van de Synagoge in Casale Monferrato
Het meeste opvallende monument is beslist de Synagoge (1595 AD), één van de best bewaard gebleven synagoges van Europa en een mooi voorbeeld van prachtige barok. Het toont iets van het bloeiende joodse leven in de stad, dat in de tijd van Napoleon op z´n hoogtepunt kwam. De synagoge wordt onderhouden door een kleine joodse gemeenschap (Piemonte bezit 25 synagoge´s, maar dit is de bekendste). Het museum naast het geboiw toont tal van historische voorwerpen, waardevolle oude Tora´s geschreven op lamshuiden en ingenieuze, creatieve mooie kandelaren, een resultaat van een internationale wedstrijd voor artiesten.
Foto rechts boven: een oude Tora op lamshuiden geschreven
Foto: één van de fraaie artiestieke kandelaren uit het museum
Foto: één van de museumstukken: een oude Tora
Foto: het
schitterende
interieur van het
theater
Ertegenover vinden we het neoklassieke gebouwd van het Teatro municipale (1791), opnieuw een voorbeeld van Italië´s weelde aan culturele juwelen op de meest onverwachte plaatsen. Van buiten lijkt het op Verdi´s theater in Parma. Het is nog steeds in gebruik als theater, opera en danstheater.
Foto meest rechts:: Het Theater van Casale
foto: Duomo
Verderop in het oude centrum treffen we de Dom, ofwel de Cattedrale di S.Evasio (foto), helaas wat verborgen achter andere gebouwen maar heel imposant. De architectuur dateert uit de romaanse bouwperiode, maar het gebouw is later steeds aangepast. De elliptische koepel is interessant maar het meest opwindend zijn de mozaïeken uit de 8e eeuw, ze zijn vlakbij gevonden en mooi geconserveerd aan de muren van het koor.
foto: mozaïeken uit de 8e eeuw:
Een bezoek aan de stad is een must voor iedere Italië liefhebber: er zijn wat leuke bars, kleine winkeltjes, sommige nog in Jugenstil, met lokale gastronomische delicatessen zoals de Krumiri (een lokaal koekje) en in de zomer kan men heel goed van het stadsleven genieten vanaf de terrassen met een capuccino of een goed glas Monferrato-wijn bij de hand. Piazza Mazzini en piazza Santo Stefano zijn mooie, aantrekkelijke pleinen (waar vinden we dat nog in Nederland met zijn totale gebrek aan plein-cultuur?). En er kan goed gegeten worden, bijvoobeeld in restaurant Le Torre, beroemd vanwege de voortreffelijke keuken. Vanaf de Torre Civica (11e eeuw) zijn er prachtige uitzichten stad en omgeving, de langzaam slingerende Po-rivier en de heuvels van Monferrato. Aan de andere kant van het centrum bevindt zich het interessante Museo Civico, het is in een oud klooster, het voormalige Santa Croce. Het bezit een fantastische kunstcollectie: op de benedenverdieping de collectie van de beroemde 20e eeuwse beeldhouwer Bistolfi, ook wel ´gipsoteca´ genoemd vanwege de vele gips-werken. Op de eerste verdieping de Pinacoteca, met schilderijen, beeldhouwwerken, textielkunst, keramiek en dergelijke, een bezoek waard, ook vanwege de werken van beroemde schilders uit de Renaissance zoals Spanzotti (ook uit Casale) of Niccoló Musso. Bijzonder indrukwekkend ook de Santa Caterina church (1725) ooit onderdeel van het kloostercomplex van de zusters Dominicanessen die in afzondering leefden. Boven het altaar de sculptuur ´onze mevrouwe van hemelopneming´: schitterende barok. De elliptische koepel is een zeldzaam juweel van barokke architectuur en de fresco´s getekend door Aliberti, met hulp van Benaschi en Vittore, zijn beeldschoon. Het koor van de kerk is niet open voor publiek maar toont het prachtige houten koorwerk met de 44 zetels vanwaarin gezeten de monniken zongen tijdens de dienst. Vlak buiten het centrum komen we tenslotte bij een oude, ambachtelijke distilleerderij: Distilleria Magnoberta, ze waren druk aan het distilleren toen we binnenkwamen, het is immers oogsttijd. In oktober, na de oogst komen de wijnbedrijven de vinaccia brengen, dat zijn de laatst overgebleven delen van de gegiste most, uit het vocht waarvan uiteindelijk de grappa wordt gedistilleerd. De 12 meter hoge distilleertoren steekt hoog boven het gebouw uit, terwijl beneden de schillen en pitten worden gestookt voor distillatie. Het is het einde van een lange dag en we sluiten af met een proeverij van een aantal grappa´s, sommige jong, andere gerijpt, en sommige van aromatische druiven. Hoe verrassend kan een dag zijn in één van Piemonte´s meest onbekende steden! De stad bevat veel meer interessante monumenten, teveel om hier te beschrijven, zoals: Palazzo Treville, Palazzo di Anna d´Alençon, Chiesa di S.Filippo Neri, en andere. Bezoeken: voor informatie zend een email aan het lokale touristenbureau Mon.D.O.: www.monferrato.org mondo@monferrato.org Een bezoek aan de synagoge is mogelijk op afspraak: www.casalebraica.info Distilleria Magnoberta: www.magnoberta.com Informatie over het theater programma is te vinden op: www.comune.casale-monferrato.al.it/flex/cm/pages/ServeBLOB.php/L/IT/IDPagina/663 Veel dank aan Marco Bertoncini van Mon.D.O.